Arap Alfabesini Öğrenin: خ (Hı) Harfi
Arap Alfabesi serimize yeniden hoş geldiniz! Bugün Arap alfabesinin yedinci harfi olan خ (Hı) harfini inceliyoruz. Bu harf, çıkardığı ses birçok dilde bulunmadığı için Arapça bilmeyenler açısından öğrenilmesi zor olabilmektedir.
Aşağıda خ (Hı) harfini içeren bazı kelimeleri, Türkçe anlamları ve örnek cümleleriyle birlikte bulabilirsiniz:
‘خ’ Harfi Nasıl Görünür?
خ harfi, ح (Hâ) harfine çok benzer; aralarındaki tek fark, خ harfinin üstünde bir nokta bulunmasıdır. Görünüşte küçük olan bu fark, telaffuzda oldukça büyük bir değişiklik yaratır.
‘خ’ (Hı) Harfi Nasıl Telaffuz Edilir?
خ harfi, boğazın arka kısmından çıkarılan sert ve sürtünmeli bir sestir. Türkçe’de bu ses birebir bulunmadığı için ilk başta zor gelebilir.
Bu sesi hayal etmek için şunları düşünebilirsiniz:
Türkçe’de boğazı hafifçe temizlerken çıkan “hırıltılı” ses
Soğuk bir camı nefesinizle buğulandırmaya çalışırken çıkan derin “h” sesi
Almanca Bach kelimesindeki “ch” sesine benzer
Telaffuz İpucu
Önce ح (Hâ) harfini söylemeyi deneyin. Bu harf, daha yumuşak ve nefesli bir “h” sesidir.
Ardından boğazınızı biraz daha sıkın ve nefesi daha sert ve hırıltılı şekilde verin. İşte bu şekilde خ sesi ortaya çıkar.
Bunu, bir aynayı buğulandırır gibi ama daha derinden ve pürüzlü bir sesle yapıyormuşsunuz gibi düşünebilirsiniz.
خ harfini iyice kavrayabilmeniz için, bu harfin kelimenin başında, ortasında ve sonunda geçtiği faydalı Arapça kelimeleri inceleyeceğiz. Ayrıca öğrenmeyi kolaylaştırmak için akılda kalıcı ipuçları, yazma alıştırmaları ve kültürel bilgiler de paylaşacağız.
Arapça ‘خ’ (Hı) harfinin kelime başındaki kullanımı
Yüzük
hâtam
خاتم
Güzel bir yüzük taktım.
lebistü hâtamen cemîlen
لَبستُ خاتمًا جميلًا.
Sonbahar
harîf
خريف
Sonbaharda yapraklar renk değiştirir.
teteğayyaru elvânü el-evrâk fî el-harîf
تتغير ألوان الأوراق في الخريف
İyilik / Hayır
hayr
خير
Her zaman iyilik yapmaya gayret et.
is‘a dâimen lifil hayr
اسع دائماً لفعل الخير
Dayı
hâl
خال
Dayım bizi dün ziyaret etti.
zâranâ hâlî el-bâriha
زارنا خالي البارحة
Koyun
harûf
خروف
Çoban koyununu otlağa götürüyordu
kâner-râ‘î yekûdu harûfehû ilâ el-merâ
كان الراعي يقود خروفه الى المرعى
Arapça ‘خ’ (Hı) harfinin kelime ortasındaki kullanımı
Yat
yeht
يخت
Büyük bir yatla denize açıldık.
ebharnâ alâ metni yehtin kebîrin
أبحرنا على متن يخت كبير
Haberler
ahbâr
أخبار
Proje hakkında iyi haberlerim var.
ledeyye ahbârun sârretun ani el-meşrû‘
لدي أخبار سارة عن المشروع
Duman
duhân
دخان
Şömineden duman yükseldi.
tasâade’d-duhânu mine’l-medfe’e
تصاعد الدخان من المدفأة
Hurma Ağacı / Palmiyeler
nehîl
نخيل
Hurma ağaçları çölde yetişir.
tenmû eşcâru’n-nehîli fî es-sahrâ
تَنمو أشجارُ النخيل في الصحراء.
Sıcak
sâhin
ساخِن
Bu içecek sıcak.
hâzâ’ş-şerâbu sâhin
هذا الشَرابُ ساخِن
Arapça ‘خ’ (Hı) harfinin kelime sonundaki kullanımı
Tarih
târîh
تاريخ
Atalarımızın tarihinden ders almalıyız.
yecibu en netealleme min târîhi ecdâdinâ
يجب أن نتعلم من تاريخ أجدادنا
Tuzak
fah
فخ
Tilki, avcının kurduğu tuzağa düştü.
vaka‘a es-sa‘labu fî el-fahi’l-lezî nasabehû lehû es-sayyâd
وقع الثعلب في الفخ الذي نصبه له الصيّاد.
Karpuz
battîh
بطيخ
Kırmızı karpuz tatlı ve ferahlatıcıydı.
kâne el-battîhu el-ahmeru hulven ve mun‘işen
كان البطيخ الأحمر حلوًا ومنعشًا
Kulübe
kûh
كوخ
Balıkçı, gölün yanında küçük bir kulübede yaşıyordu.
âşe es-sayyâdu fî kûhin sağîrin bicânibi el-buhayra
عاش الصياد في كوخ صغير بجانب البحيرة
Şeyh
şeyh
شيخ
Köylüler, dönüşünde şeyhi sıcak bir şekilde karşıladı.
İstakbele ehlü’l-karyeti’ş-şeyha biterhîbin hârrin inde avdetih
استقبل أهل القرية الشيخ بترحيب حار عند عودته
خ (Hı) Harfiyle Karıştırılan Arapça Sesler
Türkçede birebir karşılığı olmayan, boğazın arka kısmından çıkan, hırıltılı ve sert bir “h” benzeri sestir. Doğu dillerinde duyulan boğaz seslerine yakındır.
Yani خ, asla normal bir “h” gibi okunmaz; sesi çıkarırken boğazı aktif olarak kullanmak gerekir.
Aşağıdaki tabloyu inceleyin:
Harf
Ses
Açıklama
Örnek
Yumuşak “H”
Türkçedeki nefesli “H” gibidir ama biraz daha derinden, boğazın içinden çıkar. Hırıltı yoktur, yumuşak ve akıcıdır.
حليب (halîb – süt)
خ (Hı)
Sert, hırıltılı “H”
Türkçede karşılığı yoktur. Boğazın en arkasından gelen, hırıltılı, sanki boğaz temizler gibi çıkan sert bir sestir. “H” gibi okunmaz.
خبز (hubz – ekmekd)
هـ (He)
Normal “H”
Türkçedeki klasik “H” sesiyle aynıdır. Ağızdan çıkar, boğaz zorlanmaz, en hafif “H” sesidir.
كتاب (havâ’ – hava)
Son söz
خ (Hı) harfini öğrenmek biraz pratik gerektirebilir; ancak doğru yaklaşımla, bu harfi telaffuz etmeye ve tanımaya kısa sürede alışacaksınız. Gerçek kelimelerle çalışmaya devam edin ve ses size doğal gelene kadar tekrar etmekten çekinmeyin.
Öğrenmenizi pekiştirmek ister misiniz? خ harfi içeren Arapça kelimeleri okumayı deneyin, ana dili Arapça olan konuşmacıları dinleyin ve AlifBee Uygulaması gibi etkileşimli araçlardan yararlanarak becerilerinizi güçlendirin.
Arap alfabesi serimizin bir sonraki harfi için bizi takipte kalın. Arapçayı ustalıkla öğrenme yolculuğunuz daha yeni başlıyor!
Hızlı Test
Arapça خ (Hı) harfini inceledik ve onu farklı kelimeler içinde nasıl kullanıldığını gördük. Şimdi, öğrendiklerinizi ne kadar kavradığınızı görmek için kısa bir teste geçme zamanı. Bu test, bilgilerinizi tazelemek ve öğrendiklerinizi hafızanıza daha sağlam yerleştirmenize yardımcı olmak için harika bir fırsat.
İlk denemede her şeyi kusursuz yapamazsanız endişelenmeyin, burada önemli olan pratik yapmak ve adım adım ilerlemek.
Kendinizi test etmeye hazır mısınız?
Haydi başlayalım!
Aşağıdaki kelimelerden hangisi Arapça ‘خ’ (Hı) harfiyle başlar?
A. كتاب
B. خال
C. جمل
D. ذهب
‘خَروف’ kelimesinin Türkçe anlamı nedir?
A. Kuzu
B. Kuş
C. Tavuk
D. Deve
Aşağıdaki kelimelerden hangisinde Arapça ‘خ’ (Hı) harfi ortada yer ALMAZ?
A. بخيل
B. دخان
C. مكان
D. أخلاق
Aşağıdaki kelimelerden hangisi Arapça ‘خ’ (Hı) harfiyle BİTMEZ?
A. شيخ
B. كوخ
C. فخ
D. حبر
- B. خال
- A. Lamb
- C. مكان
- D. حبر
