Arap dili ve kültürüne odaklanan bir başka yazımıza hoş geldiniz. Bu yeni blog serisinde, Arap kültürünün zenginliğini ve güzelliğini Arap atasözleri aracılığıyla keşfedeceğiz. Her yazıda farklı temalara ve konulara dair yeni atasözleri öğreneceğiz.
Atasözlerinin yanı sıra, bu sözlerin Türkçe deyimsel karşılıklarını ya da açıklamalarını da sunacağız. Böylece öğrenmenin, farklı dil ve kültürlerdeki evrenselliğini vurgulamış olacağız. Her atasözü, bilgi peşinde koşmamız, gelişmemiz ve hayatı anlayış ve bilinçle yaşamamız için bize ilham veren zamansız dersler sunuyor.
Hazırsanız, dilinizi bu 10 bilge Arap atasözüyle güçlendirelim!
Atasözü 1: العِلْمُ فِي الصِّغَرِ كَالنَّقْشِ عَلَى الحَجَر
Çocuklukta öğrenilen bilgi, taşa kazınmış gibidir
El-ilmu fis-sığari ke’n-nekşî alâ’l-hecer
Bu atasözü, küçük yaşta öğrenmenin önemini vurgular. Tıpkı taşa kazınan yazı gibi, çocuklukta öğrenilen bilgiler kalıcı olur ve hayat boyu bizimle kalır. Türkçede bu anlama yakın iki atasözü şunlardır:
“Ağaç yaş iken eğilir.”
“Yaş kesen baş keser.” (Bu da genç yaşta verilen eğitimin önemini vurgulayan mecazi bir ifadedir.)
Atasözü 2: اِثْنَانِ لَا يَشْبَعَانْ: طَالِبُ عِلْمٍ وَطَالِبُ مَال
İki şey doygunluk bilmez: bilgi arayışı ve servet arayışı
İsnâni lâ yeşba‘ân: tâlibu ‘ilmin ve tâlibu mâl Bu atasözü, bilgi ve servet arzusunun sonu olmadığını ifade eder. Her iki arzu da doğru yönlendirildiğinde kişisel gelişim ve başarı getirebilir. Türkçede bu anlama yakın bir atasözü şudur:
“İştah yedikçe artar.”
Atasözü 3: عَلِّمْنِي كَيْفَ أَصْطَادُ وَلَا تُعْطِنِي سَمَكَةً كُلَّ يَوْم
Bana her gün balık verme, nasıl balık tutacağımı öğret
Allimnî keyfe astâdu ve lâ tu‘tinî semeketen kulle yevm
Bu söz, hazır kaynaklar vermektense beceri kazandırmanın önemini anlatır. Birine bilgi kazandırmak, onu bağımsız hale getirerek yaşam kalitesini artırır. Türkçede bu anlama yakın bir atasözü şudur:
“Balık verme, balık tutmayı öğret.”
(Not: Bu söz birebir atasözü olmasa da Türkçede yaygın şekilde kullanılan ve özlü söz niteliği taşıyan bir ifadedir. Anlam bakımından yerleşmiştir.)
Atasözü 4: العِلْمُ نُوْرٌ وَالجَهْلُ ظَلَام
Bilgi ışıktır, cehalet karanlık
El-ilmu nûrun vel-cehlu zalâm
Bilgi ışıkla, cehalet karanlıkla özdeşleştirilir. Eğitim, kişisel dönüşüm için güçlü bir araçtır. Kendini ve çevreni geliştirmek için bilgiye yönelmek şarttır.
Atasözü 5: مَنْ تَعَلَّمَ لُغَةَ قَوْمٍ أَمِنَ مَكْرَهُم
Bir halkın dilini öğrenen, onların oyunlarından emin olur
Men te‘alleme lugate kavmin emine mekrahum
Yeni bir dil öğrenmek, sadece iletişimi değil, aynı zamanda o kültürü, değerleri ve düşünce biçimini de anlamayı sağlar. Bu söz, kültürel empati ve anlayışın önemini vurgular.
Atasözü 6: خُذِ الحِكْمَةَ مِنْ أَفْوَاهِ البُسَطَاء
Hikmeti basit insanların ağzından al
Huz el-hikmete min efvâhi’l-busatâʼ
Bilgelik beklenmedik yerlerden gelebilir. Bu atasözü, kimin ağzından çıktığına bakmaksızın her türlü bilgiye açık olmamız gerektiğini hatırlatır.
Atasözü 7: مَا كُلُّ مَا يُعْلَمْ يُقَال
Her bilinen söylenmez
Mâ kullu mâ yu‘lem yukâl
Her bildiğimizi dile getirmemiz gerekmez. Bu söz, bilgeliğin sadece bilmek değil, ne zaman ve ne kadar konuşacağını da bilmek olduğunu hatırlatır.
Atasözü 8: إذَا تَمَّ العَقْلُ نَقُصَ الكَلَام
Akıl olgunlaştıkça söz azalır
İzâ temme’l-‘aklu nakusa’l-kelâm
Olgun düşünce, az ve öz konuşmayı getirir. Bu, “Bilge insanlar konuşacak şeyleri olduğu için konuşur; aptallar ise konuşmak zorunda oldukları için.” sözüyle benzerlik taşır.
Atasözü 9: مَنْ طَلَبَ العُلَا سَهِرَ الَّليَالِي
Yükseği isteyen geceleri uykusuz geçirir
Men talebe’l-ulâ sehire’l-leyâlî
Başarı ve büyüklük, fedakârlık ister. Büyük hedeflerin bedeli vardır. Konfor alanından çıkmak, özveri göstermek gerekir. Türkçede bu anlama yakın bir atasözü şudur:
“Emek olmadan yemek olmaz.”
Atasözü 10: لَا يُنَالُ العِلْمُ بِرَاحَة الجِسْم
Bilgi beden rahatıyla elde edilmez
Lâ yunâlu’l-ilmu birâhati’l-cism
Bilgi edinmek emek ister. Zihin kadar beden de yorulur öğrenme sürecinde. Özellikle dil öğrenenler için bu atasözü oldukça isabetlidir. Kolaylıkla gelen bilgi derin olmaz; kalıcı öğrenme çaba ister.
Son Söz
Arap atasözleri, bilgeliğin ve öğrenmenin hayatımızdaki önemine dair paha biçilmez dersler sunar. Bu atasözlerini ve onların Türkçe karşılıklarını inceleyerek, farklı diller ve kültürler arasında bilgeliğin nasıl evrensel olduğunu daha iyi anlayabiliriz.
Bu atasözlerini günlük konuşmalarınızda kullanmaya özen gösterin. Böylece hem anlam derinliği katarsınız hem de bu kültüre olan saygınızı göstermiş olursunuz.
Arapça öğrenme yolculuğunuzda keyifli ve verimli zamanlar geçirmenizi diliyoruz!
Son olarak, sınırsız kaynaklardan yararlanarak Arapçayı daha etkili öğrenmek için uygulamamızı indirmeniz yeterli.
