En Çok Kullanılan 7 Arapça İslami Söz
Birçoğumuz, belki sen de, “İnşallah” (İn-şâ-llah – إِنْ شَاءَ ٱللَّٰهُ) veya “Elhamdülillah” (El-ham-du-lillâh – ٱلْـحَـمْـدُ للهِ) gibi ifadeleri filmlerde, seyahatlerde ya da Müslüman arkadaşlarımızla konuşurken duyar ve “Acaba ne anlama geliyor?” diye merak ederiz.
Bu güzel İslami ifadeler, iman, şükür ve saygı gibi derin mesajlar taşır ve dünyanın dört bir yanındaki Müslümanlar tarafından günlük konuşmalarda kullanılır.
Ve evet! Sen de bunları öğrenebilirsin. Müslüman olman ya da Arapça bilmen gerekmez. İster bir dil öğrenicisi ol, ister Arap dünyasına seyahat ediyor ol ya da sadece İslam kültürüyle ilgileniyor ol, bu rehber tam sana göre.
Bu yazıda, Arapçada en çok kullanılan yedi İslami ifadeyi inceleyeceğiz. Her birinin nasıl telaffuz edildiğini, ne anlama geldiğini ve ne zaman kullanıldığını öğreneceğiz. Ayrıca, onları hatırlayıp güvenle kullanmana yardımcı olacak örnekler ve ipuçları da paylaşacağız.
Hadi başlayalım!
Neden Arapça İslami İfadeler Bu Kadar Yaygın Kullanılıyor?
Peki bu Arapça İslami ifadeler neden bu kadar yaygın? Aslında cevap basit: Kısa, güçlü ve derin anlamlı ifadeler oldukları için uzun açıklamalara gerek kalmadan pek çok şeyi ifade edebiliyorlar. Müslümanlar da onları her zaman kullanıyor.
Arapça İslami ifadeler hem anlamca zengin hem de duygusal açıdan derindir.
Örneğin, bir Müslümanın yemek yemeye başlamadan önce “Bismillah” (Bismillâh – بِسْمِ ٱللَّٰهِ) dediğini duyabilirsin. Bu, yemeğe bereket katmanın basit bir yoludur.
Ya da güzel bir şey olduğunda şükür ifadesi olarak “Elhamdülillah” (El-ham-du-lillâh – ٱلْـحَـمْـدُ للهِ) denir.
Bayramlarda ise, insanlar namaz için toplandığında sokaklarda yankılanan “Allahu Ekber” (Allâhu Ekber – ٱللَّٰهُ أَكْبَرُ) ifadesini duyabilirsin.
Dünyanın her yerindeki Müslümanlar bu Arapça ifadeleri sadece dini ortamlarda değil, günlük hayatın her anında düzenli olarak kullanır. Onlar, insanların nasıl yaşadıklarının, birbirleriyle nasıl bağ kurduklarının ve hayata nasıl baktıklarının bir parçasıdır.
Bu düzenli kullanımdan dolayı, Arapça öğrenenler de genellikle bu ifadeleri en başta öğrenir. Çünkü hem basitler hem de hatırlaması kolaydır.
Haydi, şimdi birlikte keşfedelim!
1: İnşallah إِن شَاءَ اللَّهُ
Allah dilerse / Allah isterse
İn-şâ-allâh
إِنْ شَاءَ ٱللهُ
Geleceğe dair niyet ve planlardan bahsederken, Allah’ın takdirine güveni ifade etmek için kullanılır.
Örnekler
Yarın görüşürüz, inşallah.
Erake ğadan, in-şâ-allâh
أَراكَ غَدًا، إِنْ شَاءَ اللهُ
Gelecek hafta projeyi bitireceğiz, inşallah.
Sanunhi-l meşuaʿl usbu'a-l kādim, in-şâ-allâh
سَنُنهي المَشروعَ الأُسبوعَ القادِمَ، إِن شاءَ اللهُ
2: Maşallah مَا شَاءَ اللهُ
Allah’ın dilediği olmuş / Ne güzel Allah dilemiş
Mâ-şâ-allâh
مَا شَاءَ ٱللهُ
Bir güzellik veya başarı karşısında hayranlık ve takdir göstermek, aynı zamanda nazardan korunmak için söylenir.
Örnekler
Bebeğin çok tatlı, maşallah.
Tifluka cemilun ciddan, mâ-şâ-allâh
طِفلُكَ جَميلٌ جِدًا، مَا شَاءَ اللهُ
Maşallah, Arapçan çok ilerlemiş!
Mâ-şâ-allâh, lakad tahassanat luğatukal-‘arabiyyah kasiran
مَا شَاءَ اللهُ، لَقَد تَحسَّنَتْ لُغَتُكَ العَربيةُ كَثيرًا
3: Elhamdulillah الحَمدُ لِله
Hamd Allah’a mahsustur / Şükürler olsun
El-ham-du-lillâh
ٱلْـحَـمْـدُ للهِ
Küçük ya da büyük her nimete şükretmek için söylenir. Yemekten sonra, iyi haber alındığında veya sıkıntıdan kurtulunca kullanılır.
Örnekler
Sınavı geçtim, elhamdülillah!
Necehtu fil-imtihan, el-ham-du-lillâh
نَجَحتُ في الاِمتِحانِ، الحَمدُ لِلهِ
İyiyim, elhamdülillah.
Ena bihayr, el-ham-du-lillâh
أَنا بِخَيرٍ، الحَمدُ لِلهِ
4: Estağfirullah أَستَغفِرُ اللهَ
Allah’tan af dilerim
Es-tağ-fi-ru-llâh
أَسْتَغْفِرُ ٱللهَ
Günah işlediğinde tövbe etmek için veya uygunsuz bir şey duyulduğunda/söylendiğinde kullanılır.
Örnekler
Namazımı unuttuğum için estağfirullah.
Estağfirullah li’anni neseitu salati
أَستَغفِرُ اللهَ لِأنَّني نَسِيتُ صَلاتي
Estağfirullah, bunu söylemek doğru değildi.
Estağfirullah, lem yakun minel savab kavlu zalik
أَستَغفِرُ اللَهَ، لَم يَكنْ مِنَ الصَّوابِ قَولُ ذَلكَ
5: Sübhanallah سُبحانَ اللهِ
Allah’ı noksan sıfatlardan tenzih ederim / Allah her şeyden yücedir
Süb-hân-allâh
سُبْحَانَ ٱللهِ
Hayranlık, şaşkınlık veya muazzam bir güzellik karşısında söylenir.
Örnekler
Sübhanallah, şu gün batımına bak.
Sübhanallah, unzur ila haza-l ğurub
سُبحانَ اللهِ، اُنظُرْ إِلى هَذا الغُرُوبِ
Sübhanallah, gökyüzü bu gece yıldızlarla dolu.
Sübhanallah, elsemaʾ meliʾtun bil-nucum el-leylah.
سُبحانَ اللهِ، السَّماءُ مَليئةٌ بِالنُّجومِ اللَّيلةَ.
6: Bismillah بِسمِ اللهِ
Allah’ın adıyla
Bis-mil-lâh
بِسْمِ ٱللهِ
Yemek, yolculuk veya herhangi bir işe başlamadan önce söylenir. Bereket ve koruma dileği taşır.
Örnekler
Bismillah, yemeğe başlayalım.
Bismillah, linebdaʾ vecbatuna
بِسمِ اللهِ، لِنَبدَأْ وَجبَتَنا
Şimdi yolculuğuma başlıyorum, bismillah.
Seʾabdaʾ rihlati-l ān, bismillah
سَأَبدَأُ رِحلَتي الآنَ، بِسمِ اللهِ
7: Allahu Ekber اللهُ أَكبَرُ
Allah en büyüktür
Allâhu Ekber
ٱللهُ أَكْبَرُ
Namazda, duygusal anlarda, sevinç ya da hayranlık ifade ederken kullanılır.
Örnekler
Allahu Ekber, bebek doğdu!
Allahu ekber, lakad vulida-l tifl
اللهُ أَكبَرُ، لَقد وُلِدَ الطِّفلُ
Dağın zirvesine ulaştı ve “Allahu Ekber!” diye bağırdı.
Vasala ila kimmati-l cebel va huva yehtif: Allahu ekber!
وَصلَ إِلى قِمَّةِ الجَبَلِ وَهوَ يَهتِفُ: اللهُ أَكبَرُ!
İslami Arapça İfadeleri Saygılı Şekilde Nasıl Kullanmalı?
Eğer Arapçaya yeniysen ya da Müslüman değilsen, kendine şu soruyu sorabilirsin:
“İnşallah veya Elhamdülillah gibi ifadeleri kullanabilir miyim?”
Cevap evet, ama yalnızca bu kelimeleri saygıyla ve bilinçli bir şekilde kullandığında.
Bu ifadelerin her biri, Müslüman topluluklar için büyük bir anlam taşır çünkü onların kültür ve gelenekleriyle yakından bağlantılıdır. Eğer bu ifadeleri kullanmak istiyorsan, aşağıdakilere dikkat etmelisin:
1. Anlamlarını öğren
Onları sadece “havalı” veya “kültürlü görünmek” için öğrenme. Her bir ifadenin ne anlama geldiğini, hangi durumlarda söylendiğini öğrenmek için zaman ayır. Ayrıca telaffuzunu da doğru yapmaya çalış.
2. Ne zaman uygun olduğunu bil
Bazı ifadeler, örneğin Allahu Ekber (Allâhu Ekber) veya Estağfirullah (Es-tağ-fi-ru-llâh), çok derin dini anlamlar taşır. Yanlış bağlamda ya da gereğinden fazla kullanıldığında rahatsız edici olabilir. Bu yüzden hangi durumda söylemen uygun, hangi durumda sadece dinlemen gerektiğini bil.
3. Ses tonuna ve beden diline dikkat et
Ne söylediğin kadar nasıl söylediğin de önemlidir. Ses tonun ve beden dilin saygılı olmalı. Bunlar ruhani ifadeler olduğu için samimiyetle söylenmeli, şaka veya abartı için kullanılmamalıdır.
4. Niyetin seni yönlendirsin
Saygı göstermek, bağ kurmak ve öğrenmek niyetiyle söylüyorsan bu fark edilir. Eğer sadece “uyum sağlamak” ya da “komik olmak” için söylersen, insanlar bunu hisseder.
5. Öğrenmeye açık ol
Emin olmadığında her zaman sorabilir ve dinleyebilirsin. Çoğu ana dili Arapça olan kişi, senin çabana değer verecek ve doğru söylemen için memnuniyetle yardımcı olacaktır.
Son söz
Artık en yaygın yedi İslami ifadenin anlamlarını bildiğine göre, Arapçayı daha bilinçli ve içten bir şekilde konuşmaya bir adım daha yaklaştın.
Bu ifadeler selamlaşmalarda, teşekkürlerde hatta sessiz anlarda bile karşına çıkar. Onların anlamını ne kadar iyi kavrarsan, kullanımları o kadar doğal gelmeye başlar.
Başlangıç için sıkça duyduğun bir veya iki ifadeyi seç ve onları pratik et. Doğru bağlamda kullanmaya çalış ama hemen kusursuz olmayı bekleme. En çok önem vermen gereken şey, onları samimiyet ve saygıyla söylemendir.
Eğer bu yazıyı beğendiysen, şunlar da ilgini çekebilir:
- 100 En Yaygın Arapça Kelime – Günlük kelime hazineni geliştir.
- Arapça’da “Merhaba” Nasıl Denir? – Doğru şekilde merhaba demeyi öğren.
Ve daha fazlasını öğrenmek için AlifBee uygulamasını indirebilirsin. Her yerde, her zaman Arapça pratik yapmanın eğlenceli ve kolay bir yolu!
Bir sonraki derste görüşmek üzere! Ve inşallah (إِنْ شَاءَ ٱللَّهُ) buradan sonra Arapçan daha da iyi olacak.
